
کریستالهای دارویی
سولفامید
سولفامید: بصورت دستجات سوزنی با اتصالات خارج از مرکز دیده میشوند و از نظر رنگ شفاف یا قهوهای میباشند در استون قابل حل است و متعاقب مصرف داروهای سولفیدی در ادرار دیده میشود.
داروهای محتوی سولفا بهویژه در دوزهای بالا میتوانند نفروپاتی در اثر کریستالوری ایجاد کنند. گاهی ممکن است کریستالهای سولفا بدنبال مصرف سولفامتوکسازول – تری متوپریم شبیه کریستالهای اسید اوریک دیده شوند. این کریستالها در استون محلول هستند در صورتیکه کریستالهای اسید اوریک در استون حل نمیشوند و در صورت مشاهده باید گزارش شوند زیرا میتوانند آسیب حاد کلیوی (crystal -induced acute kidney injury) ایجاد کنند.
آسیکلوویر
کریستالهای داروئی آسیکلوویر، کریستالهای سوزنی شکل و تیز هستند که بدنبال تزریق داخل وریدی داروی آسیکلوویر ممکن است در رسوب ادرار دیده شوند.
شناخت و گزارش این کریستالها برای پزشک، هنگامیکه به فراوانی مشاهده شود از نظر پیشگیری از آسیب غیر قابل برگشت به کلیهها اهمیت دارد.
ایندیناویر
کریستالهای ایندیناویر در رسوب ادرار به کمک میکروسکوپ نوری به راحتی دیده میشوند. تقریبا ۲۰ درصد دوز خوراکی این دارو در طول ۸ ساعت بعد از مصرف خوراکی در ادرار دفع میشود، نیمی از آن بهصورت ملکول دست نخورده و نیمی دیگر بصورت یکی و یا بیشتر از ۷ متابولیت شناخته شدهی آن مشاهده میشود. ایندیناویر در شرایط آزمایشگاهی در pH برابر ۶ یا بالاتر در آب نامحلول است. در زیر میکروسکوپ این کریستالها بهصورت کریستالهای بیرنگ، قابل پولاریزه، مسطح که در دو انتها کمی باریک میشوند، دیده میشوند. این کریستالها بندرت بهصورت منفرد دیده میشوند و اغلب اوقات بهصورت گروهی و به اشکال مختلف مشاهده میشوند.
سیپروفلوکساسین
سیپروفلوکساسین